Głosowanie z wieloma opcjami
Jeśli w głosowaniu jest wiele opcji do wyboru to istnieje możliwość manipulacji. Polega ona na tym, że robi się jakiś malutki projekt, który zawiera postulaty na których zależy małej grupie osób. W ten sposób ich głosy są odbierane innym projektom.
Dodatkowo, wiele opcji powoduje, że liczba zmiennych rośnie wykładniczo a zatem podjęcie właściwej decyzji staje się bardzo trudne.
Z tego powodu Szwajcarzy wprowadzili następujący mechanizm przy inicjatywach ustawodawczych:
– obywatele tworzą inicjatywę ustawodawczą
– rząd może stworzyć kontrpropozycję
– wtedy pod głosowanie trafiają obie propozycje
– ale żeby zapobiec podbieraniu sobie głosów – zadawane są takie pytania:
1. Czy jesteś za przyjęciem propozycji nr. 1? Tak / Nie
2. Czy jesteś za przyjęciem propozycji nr. 2? Tak / Nie
3. Jeśli większość opowie się za przyjęciem obydwu propozycji to którą z nich preferujesz? 1 / 2
Takie podejście pozwala na zachowanie zasady mówiącej, że 1 osoba ma 1 głos. Pozwala to również na faktyczne określenie jaka jest opinia większości.
Dla porównania rozpatrzmy przeciwną sytuację czyli głosowanie z wieloma opcjami. Są 3 projekty, które w różnym stopniu realizują potrzeby ludzi. Rozkład głosów wygląda tak:
– Projekt 1 – 40% Za
– Projekt 2 – 30% Za
– Projekt 3 – 20% Za
W tym przypadku większość była za projektami 2 i 3. Projekt 1 uzyskał mniej głosów niż 2 i 3. Ale postulaty na których zależało ludziom zostały rozbite pomiędzy projektami 2 i 3.